Nasiona kwiatów: ile lat żyją?

W porównaniu do warzyw, drzew owocowych czy ziół, nasiona kwiatów żyją krótko. Okres zdolności kiełkowania jest bardzo różny. Zależy od gatunku rośliny i warunków przechowywania.

Nie ma danych, które dokładnie określałyby, ile lat żyją nasiona kwiatów. Oparte są bowiem na obserwacjach. Zdarzają się niespodzianki. Czasami nasiona wysiane z zapomnianej, przeterminowanej torebki wschodzą pięknie, ale bywa też, że w ogóle.

Wiele zależy od warunków przechowywania

Nasiona kwiatów mogą stracić zdolność kiełkowania  nawet przed upływem terminu podanego na torebce. Przykładowo, jeśli są przechowywane w pomieszczeniach, gdzie zimą jest mróz, np. w nieogrzewanych altanach, ale też o podwyższonej wilgotności, np. piwnicach czy garażach.

Moim zdaniem najlepiej przechowywać nasiona w domu - ja trzymam je w spiżarni, gdzie temperatura wynosi ok. 16-18 stopni Celsjusza.

Jak bardzo ważne są warunki przechowywania, świadczy odkrycie z 2012 r. na Syberii. Prof. Swietłana Jaszina z Rosyjskiej Akademii Nauk znalazła tam nasiona lepnicy, ukryte 30.000 lat temu w suchej i chłodnej norze przez paleolityczną wiewiórkę. Nasiona wzeszły!

Lepnica to roślina, która ma mnóstwo gatunków rosnących dziko i uprawianych (sadzonych głównie na skalniakach).

Czy z przeterminowanych nasion wzejdą rośliny? 

Nie wiadomo. Warto jednak próbować, zwłaszcza jeśli to ciekawa odmiana. Można zrobić próbę kiełkowania. Zresztą nawet jeśli nasiona nie są przeterminowane, to i tak prawie nigdy nie kiełkuje ich 100%. Takie jest prawo natury. Z każdym rokiem przechowywania zdolność kiełkowania się jednak zmniejsza.

Nasiona kwiatów - lista zdolności kiełkowania w latach:

Aksamitka - 4 lata

Aksamitki mają mnóstwo odmian różniących się wysokością, wielkością i kolorem kwiatów, zapachem. Dlatego przed wysiewem nasion, dobrze sprawdzić zwłaszcza wysokość, by np. wykonana z niej obwódka nie była za wysoka. Od wysiewu do zakwitnięcia aksamitka potrzebuje ok. 3 miesięcy.

Bratek (Fiołek) - 2 lata

Bratki wysiewa się czerwiec-lipiec. W ogóle im nie przeszkadza sadzenie w pełni kwitnienia.

Celozja - 5 lat

Chaber bławatek - 3 lata

Cynia - 5 lat

Cyprysik letni (Kochia, Mietelnik) - 4 lata

Cyprysik letni (kochię, mietelnika) można wysiewać wprost do gruntu. To roślina jednoroczna. Ciekawie wygląda jako niski, cięty żywopłot (można się na niej nauczyć strzyżenia, by potem być mistrzem w cięciu krzewów).

Czarnuszka - 4 lata

Dalia - 3 lata

Dalie to piękne rośliny, które najłatwiej rozmnażać z bulwiastych korzeni. Problemem jest jednak przechowywanie bulw, bo nie mogą zimować w gruncie. Współczesne domy są dla ich z reguły za ciepłe. Dlatego warto traktować dalię jako roślinę jednoroczną i rozmnażać ją z nasion.

Dimorfoteka - 3 lata

Dzielżan - 2 lata

Fasola ozdobna - 5 lat

Fiołek (Bratek) - 2 lata

Gailardia - 3 lata

Gazania - 2 lata

Gipsówka - 4 lata

Godecja - 4 lata

Goździk - 4 lata

Goździki chińskie (na zdjęciu) można wysiewać do skrzynek już w marcu lub kwietniu. Inne popularne goździki - bródkowe (są 2-letnie) - sieje się później, najlepiej w maju.

Groszek pachnący - 4 lata

Groszek pachnący sieje się bezpośrednio do gruntu lub skrzynek na balkonie na przełomie maja i czerwca. Aby przyśpieszyć kwitnienie, np. na balkonie, nasiona można wysiać już w marcu w osobne doniczki i potem delikatnie przesadzić w maju do większych skrzynek czy do gruntu.

Heliotrop - 4 lata

Heliotropy rozmnaża się podobnie jak pelargonie - z sadzonek albo nasion. Nasiona najlepiej wysiać w lutym. Kiełkują długo - nawet około 4 tygodnie.

Kobea - 2 lata

Kocanka (Nieśmiertelnik) - 3 lata

Kochia (Cyprysik letni, Mietelnik) - 4 lata

Kochię zwykle sieje się w ogrodzie, ale można siać ją także w donicach, np. balkon czy taras. To alternatywa dla iglaków, które ba balkonach wymagają większego zachodu.

Kosmos (Onętek, Warszawianka) - 4 lata

Kosmos, zwany popularnie onętkiem lub warszawianką, można siać bezpośrednio do gruntu. Na żyznej glebie słabiej kwitnie, więc nie lepiej go nie hołubić.

Krwawnik - 2 lata

Nasiona krwawnika są bardzo drobne i długo wschodzą. Jak już wzejdą (nawet po ok. 2 miesiącach), siewki rosną szybko. Dlatego samosiewek krwawnika nigdy nie jest w ogrodzie dużo. Krwawniki można też rozmnażać przez podział karp. Są długowieczne - w jednym miejscu mogą ładnie rosnąć kilkanaście lat.

Lak - 6 lat

Lewkonia - 6 lat

Lwia paszcza (Wyżlin) - 4 lata

Lwią paszczę uważa się za roślinę jednoroczną. W rzeczywistości to bylina, którą niszczą polskie mrozy. W moim ogrodzie zdarzyło się jej raz przezimować (pod kopcem ziemi, podobnym jak obsypuje się róże na zimę) i zakwitnąć ponownie.

Łubin - 4 lata

Maciejka - 3 lata

Mak lekarski - 4 lata

Mak wschodni -3 lata

Nachyłek - 2 lata

Nagietek - 6 lat

Nasiona nagietków nie dość, że wiele lat pozostają żywe, to zachowują też bardzo wysoką zdolność kiełkowania - w granicach 90%. Muszą jednak mieć sucho podczas przechowywania.

Naparstnica - 3 lata

Naparstnicę wysiewa się w maju lub czerwcu. Zakwita w następnym roku. Najrzadsze są naparstnice z białymi kwiatami.

Nasturcja - 5 lat

Niedojrzałe nasiona  większej używa się jako przyprawy (jak kaparów). Rzadziej uprawiana jest nasturcja mniejsza. Nasturcje najlepiej wysiewać trochę później niż jest to podane na torebkach - to chroni je przed atakiem mszyc

Nemezja - 3 lata

Nieśmiertelnik (Kocanka) - 3 lata

Niezapominajka - 3 lata

Niezapominajki można siać do gruntu (maj-lipiec) lub rozmnażać z rozsady. Zakwitają w następnym roku. Łatwo rozsiewają się same. Co kilka pokoleń pojawiają się mutacje o różowych kwiatach (zarówno w ogrodach, jak w lasach czy na łąkach). W kolejnych pokoleniach kwiaty mogą być znowu niebieskie.

Onętek (Kosmos, Warszawianka) - 4 lata

Onętek (Kosmos) łatwo wysiewa się sam.

Orlik - 3 lata

Orliki są bardzo plenne. Jeśli przekwitłe rośliny wyrzuci się na kompost z niedojrzałymi nasionami, dojrzeją w nim i rozsieją się w całym ogrodzie, tam gdzie będzie wyrzucony kompost.

Ostróżka - 3 lata

Ostróżki nie lubią przesadzania. Sieje się je albo wiosną (marzec-kwiecień), albo jesienią (wrzesień-październik).

Petunia - 5 lat

Jeśli nie usunie się przekwitłych kwiatów petunii, może się sama rozsiać w ogrodzie. Samosiewki wschodzą w czerwcu i - niestety - łatwo je pomylić z chwastami. W moim ogrodzie szczególnie polubiły szczeliny między kamieniami.

Portulaka - 4 lata

Powój (Wilec) - 5 lat

Rezeda - 4 lata

Rudbekia - 3 lata

Rudbekię rozmnaża się z nasion albo przez podział karp starych roślin. Bardzo łatwo sama się rozsiewa. Znajduje w ten sposób w ogrodzie najlepsze dla siebie miejsca.

Słonecznik - 4 lata

Słoneczniki ozdobne mają mniejsze nasiona niż odmiany jadalne. Oczywiście też można je jeść, ale nadmiar lepiej przeznaczyć dla dokarmianie ptaków zimą.

Smagliczka - 2 lata

Starzec - 4 lata

Stokrotka - 3 lata

Stokrotki mogą rosnąć w tym samym miejscu latami. Same się wtedy wsiewają, tworząc ładne kępki, np. na trawnikach. Rośliny z samosiewek tolerują nawet koszenie, ale słabiej wtedy kwitną.

Suchołuska (Suchlin, Suchokwiat) - 3 lata

Szałwia - 3 lata

Szarłat - 5 lat

W zależności od gatunku szarłaty mają kwiatostany zwisające lub wzniesione. Oba gatunki łatwo rozsiewają się same. Do gruntu sieje się je w maju. Rozsadę w skrzynkach można zacząć przygotowywać w kwietniu.

Szarotka - 2 lata

Tojad - 2 lata

Tytoń ozdobny - 5 lat

Ubiorek - 5 lat

Ubiorek potrafi wysiewać się sam, ale nigdy nie zachwaszcza ogrodu. Można go też rozmnażać z płożących pędów, które wypuściły korzonki.

Warszawianka (Onętek, Kosmos) - 4 lata

Warszawianka to dość popularna nazwa kosmosu. To roślina pochodząca z Meksyku. Jej owocem jest niełupka, ładnie wyglądająca na rabatach czy w bukietach.

Wilec (Powój) - 5 lat

Wyżlin (Lwia paszcza) - 4 lata

Nasiona wyżlinu (lwiej paszczy) mają wielkość i kolor ziaren maku.

Zawilec - 4 lata

Zawilce łatwo wysiewają się same. Odmiany ogrodowe kwitną później niż leśne. Są też większe.

Złociszek - 2 lata

Żagwin - 3 lata

Żeniszek - 4 lata


Źródło: wiedza własna oraz "Na działce i w ogródku" Witolda Lenkiewicza