Translate

Hartowanie rozsady – warzywa, kwiaty i zioła z parapetu

Warzywa, kwiaty i zioła, posiane w skrzynkach na parapecie, trzeba stopniowo  przyzwyczajać do warunków na dworze. Hartowanie rozsady jest konieczne.

Hartowanie rozsady pomidorów.

Polskie lato jest zbyt krótkie dla bardzo wielu warzyw, ziół i kwiatów. To np. arbuz, bakłażan, papryka, pomidor, aksamitka, cynia. Jeśli posieje się je do gruntu, po prostu mają za mało czasu i słońca, by wydać plon albo ledwo zdążą zakwitnąć, a tu już… jesienne przymrozki. Są też warzywa, które z rozsady rosną zdrowiej, np. bób. 

Dlatego robienie rozsady to konieczność. Trochę uciążliwe, bo trzeba pamiętać o terminach siewu, przygotować wcześniej doniczki i ziemię. Problemem jest znalezienie wolnego miejsca na parapetach, zwłaszcza gdy uprawia się dużo kwiatów, warzyw i ziół.

Oczywiście można próbować siać bez rozsady, od razu do gruntu. Tak czasami udają się np. wczesne pomidory. Więcej na ten temat CZYTAJ TUTAJ

Rozsada bobu jest odporna na niską temperaturę.

Gdy już w skrzynkach zielenią się warzywa, kwiaty i zioła, trzeba zadbać, by przyzwyczaiły się do warunków panujących na dworze. Są to:

1.Temperatura
2.Nasłonecznienie
3.Wiatr

Bardzo często zapomina się o punktach 2 i 3. Tymczasem silne słońce lub wiatr mogą równie szybko zniszczyć rozsadę, jak temperatura, zarówno za wysoka, jak i za niska. Na silny wiatr są wrażliwe np. pelargonie bluszczolistne i wysokie pomidory. Niezahartowane bardzo łatwo się łamią.

Rozsada sałaty lubi chłód.

Hartowanie rozsady to po prostu przyzwyczajanie młodych warzyw, kwiatów i ziół do tych trzech warunków. Nie ma znaczenia czy to będzie ogród, czy balkon.

Jak hartować rozsadę? Teoretycznie to bardzo proste: trzeba rozsadę wynosić na zewnątrz, np. na balkon, taras, do ogrodu. Problemem jest wybór odpowiedniej pogody za oknem. Jedne rośliny są bardziej delikatne, inne – mniej.

Zawsze trzeba patrzeć na termometr za oknem albo w smartfonie:


  • Rozsadę roślin odpornych na chłód, np. bazylia, bób, cebula, kapusta, pelargonia, por, sałata można wynosić na zewnątrz, gdy temperatura wynosi około 10 stopni Celsjusza. Po kilku dniach hartowania nie zaszkodzą im spadki temperatury do kilku stopni w nocy.
  • Rośliny ciepłolubne wynosi się na zewnątrz, gdy temperatura podniesie się do minimum 15 stopni Celsjusza. To np. arbuz, bakłażan, miechunka brazylijska i pomidorowa, ogórek, papryka, pomidor, tykwa. Na noc na dworze można je zostawiać, gdy temperatura wynosi około 10 stopni Celsjusza.
Rozsada arbuzów może być wynoszona na zewnątrz tylko w ciepłe dni.


Wynoszenie i wnoszenie rozsady jest trochę kłopotliwe. Hartowanie rozsady powinno trwać co najmniej 7-10 dni przed sadzeniem na zewnątrz. Lepiej oczywiście, gdy ten czas jest dłuższy.

Największy problem sprawia mi. tykwa. Rośnie błyskawicznie i w ciągu kilku godzin potrafi przyczepić się wąsami do firanki czy żaluzji. Łatwo się łamie podczas wynoszenia, ale też – regeneruje. Bez rozsady nie udało mi się jednak wyhodować owoców. Tykwa z rozsady zaś obficie kwitnie i owocuje😊



Szałwia lekarska – kiedy i jak siać

Wspaniale pachnie i kwitnie. Szałwia lekarska to zioło wieloletnie. Wystarczy je posiać raz. Potem można rozmnażać z sadzonek.

Szałwia lekarska to pięknie kwitnące, wieloletnie zioło.

Szałwia lekarska (Salvia officinalis) może być uprawiana z nasion lub sadzonek (odkładów). Rozmnażanie z nasion nie jest trudne. W ten sposób uzyskuje się za jednym razem dużo młodych szałwii lekarskich.  Szałwia rosnąca w ogrodzie rozsiewa się sama, ale słabo.

Szałwia lekarska to popularne zioło prawie na wszystko. Jest nawet powiedzenie: „Kto ma szałwię w ogrodzie, tego choroba (śmierć) nie ubodzie”. Oczywiście szałwia nie zapewnia długowieczności. Zawiera jednak składniki m.in. bakteriobójcze oraz obniżające poziom cukru we krwi. Kiedyś była nawet lekiem na lekki niepłodność. Pomaga w stanach depresyjnych.

W moim ogrodzie szałwię lekarską uprawiam nie tylko jako zioło, ale także dla zapachu i pięknych, fioletowych kwiatów (też są jadalne).

Szałwia lekarska Icterina ma wyjątkowo mocny zapach i żółto-zielone liście.

Termin siewu

Szałwię lekarską najlepiej siać w marcu na rozsadnik, np. do skrzynek lub doniczek na parapecie albo do inspektu w ogrodzie.

Teoretycznie można siać szałwię lekarską także do gruntu w kwietniu oraz tuż przed zimą (listopad i grudzień). Jednak siewki dość łatwo niszczą deszcze. Są też wrażliwe na zachwaszczenie. Wygodniej siać szałwię jednak w marcu na rozsadnik.

Ziemia

Szałwia lekarska najlepiej rośnie w ziemi żyznej, kompostowej o odczynie od lekko kwaśnego do obojętnego (pH 6,5-7). Jest jednak tolerancyjna. Dobrze kiełkuje i rośnie także w ziemi przeciętnej.

Głębokość siewu

Szałwię lekarską sieje się na głębokość 1-1,5 cm.

Rozstaw nasion

Nasiona szałwii można siać do osobnych dołków, zrobionych np. patyczkiem. Inny sposób: nasiona rozrzucić równomiernie na powierzchni i przysypać ziemią.

Kiełkowanie

Szałwia lekarska wschodzi po około 10-21 dniach. Podczas kiełkowania szałwia powinna mieć zawsze delikatnie wilgotną ziemię (ale nie mokrą).

Gdzie sadzić

Gdy młode szałwie lekarskie mają po około 5 cm wysokości, można je posadzić w ogrodzie lub w większych donicach, np. na tarasie. Zwykle to koniec kwietnia lub maj.  Wcześniej szałwie trzeba hartować przez co najmniej tydzień.

Szałwia lekarska wydziela olejki eteryczne korzystnie działające na wiele warzyw. Szczególnie dobrze obok szałwii rosną marchew i kapusta. Dlatego szałwię warto sadzić także w warzywniku.

Młoda szałwia w lipcu.

Stanowisko

Szałwia lekarska lubi rosnąć w słońcu. Znosi jednak lekki półcień.

Mrozoodporność

Szałwia lekarska jest rośliną wieloletnią (półkrzewem). Dobrze zimuje, jeżeli jest zdrewniała. Młode szałwie mogą uszkodzić wiosenne przymrozki. Dlatego gdy prognozowana jest minusowa temperatura, szałwie lekarskie warto okryć albo, jeżeli zostały posadzone w donicach na balkonie, wstawić do domu.

W razie przymrozków szałwie można okryć tak jak warzywa, np. butelkami plastikowymi lub agrowłókniną.


Kiedy siać inne zioła CZYTAJ TUTAJ

Papryka – jak uprawiać w donicach

W donicach można uprawiać paprykę o owocach drobnych i dużych, słodką i ostrą. Uprawa nie jest trudna. Niezbędny jest słoneczny balkon lub taras. 

W donicach bardzo dobrze rośnie papryka drobnoowocowa (na zdjęciu jest odmiana Mambo Orange). Jednak uprawiać można tez papryki o dużych owocach.


Paprykę uprawiam w donicach od lat. W ogrodzie brakuje mi na nią miejsca, a poza tym traktuję paprykę nie tylko jako warzywo, ale i roślinę ozdobną. Kolorowe owoce są piękną dekoracją.

Ogólnie papryka doniczkowa nie jest trudna w uprawie. Jednak nie każda odmiana równie dobrze plonuje w donicach, jak w gruncie. Bardzo dobre do uprawy w donicach są papryki chili. Z odmian o dużych owocach świetna jest Oda (fioletowa).

Jedna z zalet papryki to możliwość jej zjadania, gdy nie jest w pełni dojrzała. Smakuje dobrze nawet jeśli jest jeszcze zielona. Dzięki temu, nawet gdy uprawa papryki nie całkiem się uda, zawsze i tak coś trafia na talerz.

Papryka Oda wyhodowana w donicy.

Uprawa papryki w donicach:


1. Słoneczny balkon albo taras

Papryka bardzo lubi słoneczne stanowiska. W półcieniu rośnie słabo.

Najlepsze dla papryki są balkony i tarasy od południa. Udaje się też uprawa od strony zachodniej lecz owoce dojrzewają dłużej, zwłaszcza czerwonych odmian.

Paprykę, np. chili,  można też uprawiać na parapecie w mieszkaniu. Jednak wtedy też trzeba jej zapewnić jak najwięcej słońca. No i trzeba wcielić się w rolę pszczółki, czyli zapylać kwiaty pędzelkiem.

2. Jak duża donica

Papryki doniczkowe zwykle osiągają 50-70 cm wysokości. Nie muszą mieć tak dużych donic jak np. pomidory. Dobrze rosną nawet w doniczkach o pojemności 5 litrów. Jednak – jeśli jest możliwość – warto je sadzić w donicach o pojemności około 10 litrów.

Papryka ma mocny system korzeniowy Gdy donica jest mała, korzenie przerastają przez otwory w dnie donicy.  

3. Ziemia

Papryka lubi żyzną, dobrą ziemię. Najlepsza jest ziemia kompostowa. 

Podłoże można też kupić w Sklepie Niepodlewam. Ziemię uniwersalną warto wymieszać przed sadzeniem papryki z granulowanym nawozem naturalnym, np. guano lub owczym (garść na 10 litrów ziemi).

4. Termin siewu

Paprykę uprawia się z rozsady. Nasiona sieje się 1-20 marca. Gdy się zapomni o tym terminie, można ewentualnie siać paprykę do końca marca. Dlaczego nie później? Polskie lato jest dla papryki zbyt krótkie i za mało słoneczne, by jej owoce zdążyły dojrzeć. Można się po prostu rozczarować, że papryka rosła bujnie, a prawie nie owocowała. To efekt zbyt późnego siewu.

Nasiona można wysiać do skrzynki (na głębokość 0,5-1 cm) i przepikować papryczki do osobnych doniczek, gdy wypuszczą po jednym liściu właściwym.

Jednak w uprawie doniczkowej wygodniej od razu posiać po jednym nasionku do osobnych, małych doniczek. Nie trzeba wtedy pikować papryki, czyli pracy jest mniej. Papryka wschodzi szybko – zieleni się już po 7-10 dniach.

Do dużych doniczek paprykę przesadza się dopiero po koniec maja lub nawet na początku czerwca. Wtedy paprykę na stałe wystawia się na balkon.

Wcześniej paprykę też wystawia się balkon, ale tylko w ciepłe dni. Gdy jest chłodno, paprykę trzeba koniecznie wstawić do mieszkania (łatwiej to zrobić, gdy doniczki są małe). To warzywo wybitnie ciepłolubne. Paprykę niszczy najmniejszy mróz.

Paprykę najwygodniej siać po jednym nasionku do osobnych doniczek. Wtedy nie trzeba jej pikować.

5. Podlewanie

Papryka lubi umiarkowane, systematyczne podlewanie. Gdy zawiązuje owoce, potrzebuje więcej wody. Łatwo to zauważyć, bo ziemia w donicy szybko wtedy wysycha.

Papryka dobrze znosi krótkie przesuszenie. Jednak jeżeli przesuszenie jest zbyt długie i panują upały, owoce mogą być atakowane przez suchą zgniliznę papryki (owoce mają gnijące plamy). Nie jest to choroba zaraźliwa. Nie wszystkie odmiany papryki są na nią wrażliwe. Niewrażliwa jest np. papryka Oda. Dlatego to dobra odmiana na balkon dla tych, którzy wychodzą rano do pracy, wracają późno i nie są w stanie podlewać roślin na balkonie w środku dnia.

Bryła korzeniowa papryki wyjęta z doniczki po sezonie. Moje papryki doniczkowe ściółkuję (zwykle słomą), by ograniczyć wysychanie ziemi i podlewanie.

6. Nawożenie

Papryka lubi nawożenie, zwłaszcza gdy zaczyna kwitnąć i owocować.  W uprawie doniczkowej można zastosować raz w tygodniu nawóz na bazie odchodów dżdżownic. Warto też mieszać granulowane nawozy naturalne z ziemią przed sadzaniem papryki (patrz punkt 3).

Moją paprykę nawożę też gnojówkami roślinnymi, np. z pokrzywy. Jednak na balkonie nie polecam takich gnojówek, bo śmierdzą (sąsiedzi mogą za to znienawidzić).

Papryka Kaskada (na różnych etapach dojrzałości) wyhodowana w donicy. Ta odmiana jest trudniejsza w uprawie doniczkowej niż w gruncie (nie dla początkujących).

Jakie inne warzywa możesz uprawiać na balkonie CZYTAJ TUTAJ

Rumianek pospolity – kiedy i jak siać

Warto go siać jako zioło i broń biologiczną w warzywniku. Rumianek pospolity chroni inne rośliny przed chorobami i szkodnikami. Jego uprawa jest łatwa.

Rumianek warto luźno siać między warzywami.

Rumianek pospolity (Matricaria chamomilla) powinien obowiązkowo rosnąć w każdym warzywniku. Dlaczego? Jego olejek eteryczny – unoszący się w powietrzu - sprawia, że warzywa są bardziej odporne i zdrowiej rosną. Towarzystwo rumianków uwielbiają np. brokuł, brukselka, cebula, czosnek, kalarepa, kapusta.

Rumianek pospolity warto także siać w pobliżu krzewów i drzew owocowych, bo zwabia owady zapylające, w tym pszczoły.

Zwykle rumianek pospolity jest uważany w ogrodzie za chwast. Warto jednak wprowadzić go do ogrodu, jako broń biologiczną. Przy okazji doda warzywnikowi trochę czaru żółto-białymi kwiatami.

Rumianek pospolity sieje się w ogrodzie zwykle tylko raz. Potem rozsiewa się sam. Ponoć jeden rumianek zawiązuje 40.000 – 50.000 nasion, ale nie jest inwazyjny. Wręcz przeciwnie: młode siewki giną, jeśli natrafią na cień. Są tak delikatne, że bardzo łatwo je zadeptać, wyrwać, zniszczyć motyczką.

Kwiat rumianku.

Termin siewu

Rumianek pospolity można siać wiosną (w marcu i kwietniu) albo jesienią (we wrześniu) od razu do gruntu. Oba terminy mają plusy i minusy.

Rumianek posiany jesienią wschodzi wiosną, sam wybierając sobie najlepszy termin, gdy odpowiada mu pogoda. Ma wtedy wystarczająco dużo wilgoci w ziemi. Jednak wiosną, podczas siania i sadzenia łatwo go zadeptać. Przez zimę zapomina się bowiem, że był posiany.

Wiosną zaś rumianek może ginąć z braku wody. Dość trudno go podlewać bo nasion się nie przykrywa ziemią.

Ziemia

Rumianek pospolity ma małe wymagania co do ziemi. Oczywiście najbardziej odpowiada mu gleba żyzna. Jednak rośnie też w ziemi słabej. Bardzo lubi ziemię z próchnicą, zwłaszcza nawożoną kompostem lub słomianym obornikiem.

Głębokość siewu

Nasiona rumianków nie powinny być przykrywane ziemią. Trzeba je rozsypać na ziemi i przyklepać dłonią.

Rozstaw nasion

Rumianek pospolity ma bardzo drobne nasiona. Nie sposób siać ich pojedynczo.

Nasiona rumianków można posiać w rzędach. Gdy wzejdą za gęsto, rumianek przesadza się w inne miejsca. Ogólnie jednak rumianek pospolity nie przepada za przesadzaniem. Tolerują to tylko młode rumianki, o wysokości do 5 cm. Starsze rumianki zwykle nie przeżywają przesadzania.

Polecam też inny sposób siewu rumianków: po prostu luźno rozrzucić nasiona na brzegach warzywnika. Dlaczego na brzegach? Bo tam trudniej je zadeptać i przypadkowo przekopać.

Nasiona rumianku.

Kiełkowanie

Rumianek pospolity wschodzi po około 10 dniach. Szybciej, jeżeli ma ciepło – co najmniej 10 stopni Celsjusza oraz dużo słońca. Wolniej, gdy temperatura ziemi ma tylko kilka stopni Celsjusza i jest pochmurno.

Podczas kiełkowania rumianek lubi mieć delikatnie wilgotną ziemię. Młodziutkie siewki, niestety, łatwo zniszczyć mocnym strumieniem wody podczas podlewania. Niszczy je także ulewa.

Wschodzący rumianek.

Gdzie siać

Rumianek pospolity powinien zawsze rosnąć w warzywniku, nawet gdy nie używa się go na herbatki ziołowe. Najlepiej, jeśli rośnie tu i ówdzie, gdzie zasieje się sam. Rumianek pospolity chroni bowiem warzywa przed chorobami oraz szkodnikami. W jego towarzystwie rosną zdrowiej!

Rumianek pospolity można także siać na trawnikach z kwiatami (typu kwietna łąka), niekoszonych lub koszonych rzadko.

Stanowisko

Rumianek pospolity dobrze rośnie tylko w słońcu. Korzenie lubi mieć jednak lekko zacienione, np. liściem kapusty.

Gdy rozsiewa się sam, wybiera sobie stanowiska w kątach ogrodu. Rumianek pospolity nie potrafi się zadomowić w ogrodach nieskazitelnie wypielonych i zagrabionych.

Rumianek najlepiej rośnie na słonecznych stanowiskach.

Mrozoodporność

Rumianek pospolity zimuje w postaci nasion, którym nie szkodzą siarczyste mrozy. Siewki pojawiają się wiosną i bardzo dobrze znoszą przymrozki. Okres wegetacji rumianku trwa około 4 miesięcy.

Warto wiedzieć


  • Rumianek pospolity ma właściwości lecznicze, m.in. przeciwzapalne. 
  • Inne nazwy rumianku pospolitego: Chamomilla recutita, Marunka, Kamelki, Matricaria chamomilla, Rumianek lekarski, Rumianek pachnący, Rumianek prawdziwy, Rumien.

Kiedy i jak siać inne zioła CZYTAJ TUTAJ

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...