niepodlewam: Cis – dlaczego truje

Cis – dlaczego truje

To świetny iglak m.in. na żywopłoty. Cis nigdy nie powinien być sadzony przy placach zabaw dla dzieci i wybiegach zwierząt. Jest niebezpieczny po zjedzeniu.

Cis jest często sadzony w ogrodach i na ulicach.

W ogrodach uprawia się kilka gatunków cisów: cis pospolity (Taxus baccata), cis japoński (Taxus cuspidata) i cis pośredni (Taxus media). Wszystkie są bardzo podobne do siebie i mają właściwości trujące.

Cisy zawierają alkaloidy oraz inne substancje nie do końca poznane. Mają tak silne działanie, że przez wieki ostrzegano, by nawet nie stawać ani tym bardziej nie spać w cieniu cisa. Cień cisa miał „przynosić choroby i zabierać sen”. Szymon Syreński (1540-1611) – prof. Akademii Krakowskiej, lekarz, botanik i wybitny znawca ziół twierdził nawet, że cień cisa zabija.

Jak to w przesądach, także w tym o cisach jest ziarno prawdy. Z jednej strony cisy to rośliny trujące. Z drugiej – lecznicze. Używane są dziś do leczenia nowotworów. Na własną rękę nie można jednak przyrządzać leku z cisów. W niewłaściwych dawkach cis jest bardzo groźny. Cis uprawia się wyłącznie jako iglak ozdobny.

Trujące są prawie wszystkie części cisów. Nietrująca jest jedynie czerwona osłonka owoców (nibyjagód). Jednak nasiona – już tak.

Cis pospolity - odmiana żeńska Elegantissima.

Najczęściej do zatrucia cisem dochodzi po zjedzeniu jego czerwonych owoców (nibyjagód), ssaniu gałązek oraz – w przypadku zwierząt – zjedzeniu igieł. W internecie można spotkać informacje, jak smaczne są osnówki cisów (jedyna ich część nietrująca). Jednak ich jedzenie to jak stąpanie po linie nad przepaścią. Uda się albo się nie uda. Rozgryzienie nasiona jest bowiem niebezpieczne.

Objawy zatrucia cisem to m.in. ból brzucha, zawroty głowy, utrata przytomności, płytki oddech, problemy z sercem. Może dojść do zapaści. Rokowania są bardzo poważne.

Cis japoński

Najbardziej niebezpieczne są zatrucia cisem wśród dzieci. Gdy podejrzewa się, że dziecko zjadło cis, trzeba od razu szukać pomocy u lekarza. Nie czekając na objawy.

Zdarzają się zatrucia zwierząt, np. koni. Dlatego obok wybiegów dla zwierząt nigdy nie należy sadzić cisów.

Dotykania cisów gołymi rękami nie trzeba się bać. Podobnie z przycinaniem cisa – ale najlepiej robić to w rękawicach.

Ryzyko zatrucia można zminimalizować sadząc cisy męskie w ogrodzie. Owoce (nibyjagody) mają tylko cisy żeńskie. Ich czerwony kolor przyciąga wzrok dzieci.

I ciekawostka: igły cisu były dawniej sypane na drogę konduktu pogrzebowego. Cis był uważany za roślinę magiczną, coś w rodzaju bramy do innego świata. Zamykał powrót do świata żywych.