Perliczki – ptaki zjadające kleszcze

Idealnie byłoby mieć w ogrodzie zwierzę, które zjada kleszcze. Z ssaków na pewno zjadają je ryjówki, zaś z ptaków – perliczki. Być może kleszcze smakują też mrówkom i pająkom.

To, że perliczki zjadają kleszcze, potwierdziły badania naukowe w 1990 roku w USA (sfinansowane przez Seatuck Fundation). To były czasy, kiedy w USA zaczęły się nadmiernie mnożyć jelenie – jedne z żywicieli kleszczy.

Jelenie biegały po parkach oraz ogrodach (rzadko są tam ogrodzone) i roznosiły dorosłe kleszcze. Te zaś składały jaja (jedna samiczka może ich złożyć nawet 3.000-6.000 sztuk!), a larwy i nimfy atakowały ludzi. W niektórych rejonach USA prawie każde ugryzienie przez kleszcza kończyło się boreliozą.

Dlatego zaczęto poszukiwać naturalnych wrogów kleszczy – i znaleziono właśnie perliczki. Okazało się, że perliczki bardzo dobrze czyszczą z kleszczy trawniki (choć nie zawsze na 100%). Udało się potwierdzić, że na pewno zjadają dorosłe kleszcze (czyli trzecie, ostatnie stadium tego pasożyta). Co do larw i nimf – nie wiadomo, czy perliczki są też tak skuteczne. Badania zostały opublikowane w „Wilson Bulletin” tom 104, nr 2 w 1992 roku.

Jeśli tylko ma się warunki, warto hodować perliczki. To naturalny wróg kleszczy.

Perliczek nie mam, ale od lat obserwuję w zaprzyjaźnionym ogrodzie. Stopień trudności ich hodowli jest podobny jak kur, a łatwiejszy niż pawi. Trudniej jednak doczekać się piskląt. Przeszkadzać może ich głośne skrzeczenie, gdy są zaniepokojone. Jednak z drugiej strony są czujniejsze niż psy i ostrzegają, że ktoś wszedł do sadu czy ogrodu.

Jeśli ma się sad, niekoniecznie ogrodzony, warto wziąć pod uwagę hodowlę np. pary perliczek:)

Co do innych ptaków, które zjadają kleszcze, nie znalazłam wiarygodnych badań.

Jakie inne zwierzęta zjadają kleszcze?

Na pewno kleszcze zjadają również ryjówki, często żyjące w kompostowniku. Smakują im zwłaszcza kleszcze łąkowe (najpopularniejsze w Polsce). Ryjówki mają tak szybką przemianę materii, że potrzebują zjeść tyle owadów dziennie, ile ważą. Bardzo pilnują swojego terytorium. Dlatego w ogrodzie o powierzchni 300-500 m kwadratowych może być tylko jedna para oraz ich młode.

Ryjówki mają charakterystyczny ryjek, jak kret. Są pod ochroną. Okaz na zdjęciu został upolowany przez mojego kota. Ponoć ryjówki wydzielają zapach odstraszający drapieżniki. Na koty na pewno nie działa. Jednak koty faktycznie nie zjadają ryjówek, a jedynie na nie polują. 

Spotkałam się z informacją, że niektóre gady i płazy też zjadają kleszcze. U mnie w ogrodzie są jaszczurki zwinki, a czasem przybłąkują się padalce. Sprawdziłam bardzo dokładnie badania prof. Włodzimierza Juszczyka na temat jadłospisu wszystkich gadów oraz płazów żyjących w Polsce. Niestety, kleszczy na tych listach nie ma.

Moim zdaniem jedynym gadem, który może schrupać kleszcza, to jaszczurka zwinka. Im smakuje wszystko, co się nawinie: żywe i nieżywe. Jednak jeśli już, to dla jaszczurek larwa lub nimfa kleszcza może być tylko drobną przekąską.

Tę jaszczurkę zwinkę wydarłam z pyska mojego kota (lubi je zjadać). Była tak oszołomiona, że pozowała mi do zdjęcia. Normalnie zwinki są zbyt szybkie, by zrobić im fotografię.

Więcej o ogrodzie bez kleszczy CZYTAJ TUTAJ