Czarne kwiaty – najpiękniejsze gatunki i odmiany

Cebulka czarnego tulipana była kiedyś warta majątek. Teraz każdy może mieć w ogrodzie kwiaty w czarnym kolorze. Jest ich sporo.

Czy istnieją kwiaty w absolutnej czerni? Moim zdaniem – nie. Jest jednak wiele roślin, która mają kwiaty prawie czarne albo czarne w zależności od padania światła. Najwięcej jest czarnych odmian tulipanów oraz kosaćców (irysów).

Wszystkie czarne kwiaty są bardzo intrygujące i zwracające uwagę. Problemem jest ich wyeksponowanie w ogrodzie. Czarnych kwiatów z daleka po prostu nie widać. Trzeba je sadzić blisko ścieżek, by podziwiać  z bliska.

Petunie (surfinie)

Długość: około 50 cm

Stanowisko: słoneczne, toleruje lekki półcień

Termin kwitnienia: od czerwca do mrozów

Petunie w tak czarnym, głębokim kolorze to rzadkość. Te kwiaty wyglądają jak wycięte z czarnego aksamitu.

Petunie (surfinie)

---------------------------------------------------

Bodziszek żałobny

Wysokość: około 70 cm
Stanowisko: półcień
Termin kwitnienia: czerwiec - sierpień

Kwiaty bodziszka żałobnego są w dzień ciemnofioletowe. Dopiero po zachodzie słońca wydają się prawie czarne. Są drobne.

Bodziszek żałobny jest niewymagający. Obficie kwitnie.

Bodziszek żałobny

---------------------------------------------------------

Kosaciec Forge Fire

Wysokość: około 70 cm
Stanowisko: słoneczne
Termin kwitnienia: maj - czerwiec

Kosaciec Forge Fire to prześliczna odmiana 1991 roku. Jest czarnofioletowy z żółtym środkiem. Wieczorem wydaje się być rzeczywiście czarny.

Kosaciec (irys) Forge Fire

---------------------------------------------------------

Kosaciec Sable Robe

Wysokość: 60 cm
Stanowisko: słoneczne
Termin kwitnienia: maj - czerwiec

Kosaciec Sable Robe to odmiana z 1966 roku. Ma ciekawą kolorystykę: granat cieniowany czernią. Po zachodzie słońca i w pochmurne dni kwiaty tego irysa wydają się całkowicie czarne.

Kosaciec (irys) Sable Robe

--------------------------------------------------------

Kosaciec Superstition

Wysokość: około 60 cm
Stanowisko: słoneczne
Termin kwitnienia: maj - czerwiec

Gdy nie świeci słońce, kosaciec Superstition jest prawie czarny. W słońcu ma kolor czarnofioletowy.

Kosaciec (irys) Superstition

---------------------------------------------------

Malwa czarna

Wysokość: 150-200 cm
Stanowisko: słoneczne
Termin kwitnienia: czerwiec - sierpień

Kwiaty malwy czarnej rzeczywiście są czarne. Nawet w słońcu! Jedynie u nasady płatki są kremowo-fioletowe. To bardzo piękna i niewymagająca roślina. Malwa czarna zakwita kilka dni wcześniej niż inne, kolorowe malwy.

Malwa czarna

---------------------------------------------------

Szachownica kostkowata

Wysokość: około 60 cm
Stanowisko: słoneczne, półcień
Termin kwitnienia: kwiecień-maj

Szachownica kostkowata jest w naturze bardzo rzadka. Można jednak ją kupić w sklepach ogrodniczych. Kwiaty są fioletowe, ale przybierają czarny odcień, gdy nie ma słońca.
Szachownica kostkowata to bylina bagienna.

Szachownica kostkowata

---------------------------------------------------

Szachownica perska

Wysokość: około 60 cm
Stanowisko: słoneczne
Termin kwitnienia: kwiecień-maj

Kwiaty szachownicy perskiej są czarnofioletowe. Tam gdzie szachownica perska rośnie, w ogrodzie unosi się bardzo charakterystyczny zapach szachownic. Jedni go nie znoszą, inni lubią. Ja należę do tych, co lubią. Ten zapach kojarzy mi się z wiosną.

Szachownica perska

---------------------------------------------------

Szałwia meksykańska

Wysokość: około 150 cm
Stanowisko: półcień
Termin kwitnienia: luty

Szałwię meksykańską pokazuję jako ciekawostkę. W Polsce nie wiedziałam jej w sprzedaży. W niektórych krajach jej sprzedaż jest zakazana ze względu na narkotyczne właściwości.
Zdjęcie zrobiłam w Ogrodzie Botanicznym w Walencji (Hiszpania).

Szałwia meksykańska

---------------------------------------------------

Tulipan Queen of Night

Wysokość: około 65 cm
Stanowisko: słoneczne
Termin kwitnienia: maj

Tulipan Queen of Night nie jest najczarniejszy wśród tulipanów, ale chyba najsłynniejszy. Gdy świeci słońce, jest w kolorze ciemnego fioletu. Po zachodzie słońca staje się czarny.

Więcej o tulipanie Queen of Night CZYTAJ TUTAJ

Tulipan Queen of Night

Padalec w ogrodzie – dlaczego jest pożyteczny

Prowadzi tak skryty tryb życia, że latami można nie wiedzieć, że w ogrodzie mieszka padalec. Z reguły to nawet spora rodzina! Nie trzeba się go bać. Jest bardzo pożyteczny.

Padalec to beznoga jaszczurka, czyli gad. Jest podobny do małego węża. Z reguły padalce są brązowe, nierzadko w miedzianym odcieniu. Dlatego popularna nazwa padalca to miedzianka. Zdarzają się padalce albinosy.

Padalec schował się w doniczce z rośliną przygotowaną do sadzenia. Najpierw udawał, że jest nieżywy. 

Padalca, ze względu na podobieństwo do węża, można się wystraszyć. W rzeczywistości padalce są niegroźne dla ludzi i domowych zwierząt. Poza tym padalec przyłapany przypadkiem na schodach czy tarasie zwykle udaje, że jest… nieżywy.

Padalce są świetnymi aktorami. Ja za każdym razem się nabieram, będąc przekonana, że padalec został upolowany przez mojego kota. Wystarczy jednak chwilę poczekać i padalec ożywa. Gdy na chwilę spuści się go z oczu, znika bezszelestnie w ogrodzie. Nie jest tak szybki jak jaszczurka zwinka.

Padalec porusza się podobnie jak wąż. Potrafi pływać (jak zaskroniec).

Jeśli padalec zostanie złapany, odrzuca ogon i ucieka. Nie próbuje atakować.

Co jedzą padalce

W ich menu są drobne zwierzęta wyrządzające szkody w ogrodzie:

• Ślimaki nagie  (to ich wielki przysmak)
• Wszelkiego rodzaju owady, poczwarki i larwy.

Padalec lubi także dżdżownice.

Padalce to drapieżniki. Potrafią wyciągać ofiary np. z nor, spod kory, ściółki, kamieni. Mają mniej zębów niż jaszczurka zwinka – tylko około 30 (zwinka ma ich aż 65-85). Wobec człowieka czy kota są bezbronne.

Mech, kamienie, pnie po ściętych drzewach - to środowisko padalców. Spod kamieni padalce potrafią wyciągać (i zjadać) bezskorupowe ślimaki.

Stanowisko w ogrodzie

Padalce zasiedlają ogrody typu naturalnego, cieniste i półcieniste. Uwielbiają naturalną ściółkę z liści, paprocie, pnie po ściętych drzewach, mech, kamienie.

Padalec ma specyficzną budowę ciała: jest sztywny, twardy, ma wąską głowę. Dzięki temu potrafi się dosłownie wkręcać w mech, piasek czy ściółkę.

U mnie w ogrodzie padalce lubiły się kiedyś wylegiwać na schodach do domu (potrafiły wejść nawet na 3 schodek), ale tylko wczesnym rankiem. Odkąd nie ma psa (po 16 latach padł ze starości) przychodzą na taras.

Ogólnie trudno spotkać padalca w ogrodzie, bo prowadzi bardzo skryty tryb życia.

Padalce zimują w norkach w ziemi. Gdy znajdą większą norę, np. pod pniem po ściętym drzewie, potrafią zimować po kilkadziesiąt (!) sztuk.

Padalec lubi cieniste ogrody, z paprociami i bogatym poszyciem..

Tryb życia

Padalec poluje o zmierzchu (po zachodzie słońca), nocą oraz w czasie dużego zachmurzenia. W moim ogrodzie najłatwiej je spotkać tuż po dużej burzy.

Dlatego latami można nie wiedzieć, że w ogrodzie są padalce. Zwykle to całkiem duża rodzina. Padalce w ogrodzie żyją po 20-30 lat.

Rozmnażanie

Gody padalców zwykle zaczynają się w połowie kwietnia i trwają aż do początku lipca. Trudno to zauważyć, bo gody odbywają się w nocy i w dodatku w ciemnych zakamarkach ogrodu.

Młode rodzą się od lipca do września (padalce nie składają jaj). Młode padalce są całkiem spore – mają po 8-10 cm. Jedna samica ma po 5-25 sztuk młodych.

Gdy padalec to samiczka w ciąży, łatwo to poznać. Jest po prostu gruba.

Padalec w dzień to rzadki widok. Te jaszczurki polują o zmierzchu i w nocy. Trudno je zauważyć w ogrodzie.

Wrogowie   

Dla padalca największym wrogiem jest człowiek. A naprawdę nie trzeba go ani tępić, ani wypłaszać w ogrodu. Gdy w ogrodzie są padalce i ropuchy, nie ma w nim problemu ze ślimakami bezskorupowymi pożerającymi np. warzywa.

Padalce są w jadłospisie ropuch, zwłaszcza szarych.

Wielkość

Dorosłe padalce mają po 20-50 cm długości. Samce są mniejsze, samice – większe. Padalec o długości 50 cm to rzadkość. Tak duże jaszczurki widziałam tylko 2 razy w życiu – na schodach mojego domu.

Wykopywanie tulipanów – dlaczego w czerwcu

Czy wykopywać co roku tulipany? Nie ma jednej odpowiedzi. To zależy od ziemi, podlewania, wolnego czasu na pracę w ogrodzie. Czerwiec jest najlepszym terminem na wykopywanie tulipanów.

Tulipany pochodzą ze stepów Azji. Choć są uprawiane w ogrodach od setek lat, swoich naturalnych, dzikich zwyczajów nie zmieniły.

Cebulki tulipanów po wykopaniu w czerwcu.

Tulipany po przekwitnięciu szybko wydają pod ziemią cebule potomne, a nad ziemią, jeśli nie były ogłowione, nasiona. Następnie zasychają i zapadają w sen zimowy. Tak się dzieje, ponieważ na azjatyckich stepach, gdy u nas wszystko się zieleni i kwitnie, tam zaczyna się susza.

Dlatego cebulki tulipanów pozostawione w ogrodzie mają często… za dobrze. I chorują.

1. Za dużo wody

Uśpionym w ziemi cebulkom tulipanów najbardziej szkodzi nadmiar deszczu (w polskim klimacie bardzo często deszczowy jest lipiec), a także podlewanie ogrodu. Oczywiście wiele zależy od odmian tulipanów. Jedne są bardziej odporne, inne – mniej.

Jeśli tulipany są sadzone w często podlewanych miejscach, np. obok trawnika czy na rabatach z kwiatami letnimi, lepiej cebulki wykopywać co roku. Pozostawione na lato będą chorowały i zamierały.

Gdy rabata z cebulkami nie jest podlewana (albo rzadko), tulipany można zostawić w ziemi.

Wystarczy cebulki przesadzać co 2-3 lata (patrz punkt 5).

Tulipany wykopuje się, gdy nadziemne pędy zaschną.

2. Rodzaj ziemi

Znaczenie ma też rodzaj ziemi. Jeśli gleba jest w ogrodzie lekka, piaszczysta, cebulki dobrze w niej spędzają lato. Nawet jeśli często pada deszcz, woda przez taką ziemię przepływa jak przez sito. Ziemia oraz znajdujące w niej cebulki szybko znowu są suche i nie chorują.

Jeśli ziemia w ogrodzie jest ciężka, lepiej zatrzymuje wodę. W mokrej ziemi cebulki tulipanów częściej chorują i zamierają. Potocznie mówi się, że tulipany „giną”.

Dlatego jeśli w ogrodzie jest ziemia „mokra”, lepiej cebulki tulipanów wykopywać w czerwcu co roku. Gdy ziemia jest lekka, przepuszczalna, można cebulki tulipanów wykopywać co 2-3 lata (patrz punkt 5).

3. Miejsce w ogrodzie

Na tulipany często przeznacza się słoneczne, wyeksponowane rabaty. Jeśli latem mają tam rosnąć kwiaty jednoroczne, czy potrzebne jest miejsce na inne rośliny, lepiej cebulki tulipanów wykopać w czerwcu. Łatwo je uszkodzić np. podczas przekopywania rabaty, sadzenia kwiatów czy pielenia. Poza tym dosadzone kwiaty prawie zawsze trzeba podlewać, a tego cebulki tulipanów nie lubią (patrz punkt 1).

Wyjątkiem jest np. maczek kalifornijski (mój ulubiony kwiat). Świetnie rośnie „na tulipanach”. Nie trzeba go w ogóle podlewać. Nadmiar wody wręcz mu szkodzi.

Więcej o maczku kalifornijskim CZYTAJ TUTAJ

4. Czas na pracę w ogrodzie

Kilka czy kilkanaście tulipanów wykopuje się szybko. Jednak jeśli są ich dziesiątki lub setki, w dodatku w wielu odmianach, które się sadzi osobno, to BARDZO ciężka praca.

Wtedy wykopywanie tulipanów lepiej rozłożyć na 2-3 lata (patrz punkt 5).

Te tulipany w kolejnym roku nie zakwitną już tak ładnie. Trzeba je przesadzić.

5. Przesadzanie co 2-3 lata

Cebulki tulipanów po zakwitnięciu zamierają, ale wydają cebulki potomne. Czasami tylko jedną, a czasem 5 i więcej. Niektóre odmiany mnożą się błyskawicznie. Inne zaś bardzo powoli. Z upływem lat wokół pierwszej posadzonej cebulki powstaje „gniazdo” drobnych cebul potomnych. Ziemia obok się wyjaławia.

Cebulki tulipanów tuż po wykopaniu w czerwcu często mają korzenie. Można je skrócić.

Korzenie można też odłamać, ale lepiej nie robić tego na siłę, bo można uszkodzić cebulkę. Korzenie i tak odpadną podczas przechowywania. Nowe korzenie cebulka wypuści po posadzeniu. 

Tulipany długo nie przesadzane kwitną z roku na rok coraz słabiej. Gdy ziemia jest mało żyzna, cebulki „wchodzą” głęboko w ziemię i w końcu zamierają. Dlatego najlepiej wykopywać tulipany minimum co 2-3 lata.

Tulipany wykopuje się najczęściej w czerwcu, czasem także w pierwszych dniach lipca (późne odmiany). Trzeba je przechowywać w miejscu suchym i ciemnym (najlepiej w temperaturze 15-20 stopni Celsjusza).


Cebulki tulipanów sadzi się od 15 września do 15 października. Jeszcze przed zimą wypuszczają korzenie.

Kalendarz sadzenia roślin cebulowych CZYTAJ TUTAJ

Nigdy nieprzesadzane tulipany giną po 6-8 latach. Najdłużej bez przesadzania radzą są tulipany botaniczne (są bardzo niskie, zakwitają najwcześniej).

Tulipan dostojny z grupy tulipanów botanicznych. Ten gatunek często ma na jednym pędzie po kilka kwiatów. Ten na zdjęciu - 3 sztuki.

Czosnek między truskawkami – po co sadzić

W towarzystwie czosnku truskawki zawsze rosną lepiej. Są zdrowsze, mają ładniejsze liście i owoce. Dlatego między truskawkami zawsze warto sadzić czosnek.

Czosnek zawiera fitoncydy. To rodzaj naturalnych substancji, które hamują rozwój mikroorganizmów. Fitoncydy działają nie tylko na truskawki, ale także np. człowieka (bierze się czosnek m.in. na przeziębienie).

Czosnek posadzony między truskawkami.

By truskawki nie pleśniały

Czosnek hamuje rozwój grzybów wywołujących szarą pleśń truskawek. To bardzo popularna choroba, szczególnie uciążliwa, gdy późna wiosna jest ciepła i zarazem deszczowa. Objawy szarej pleśni najłatwiej zauważyć na owocach – są pokryte kożuchem szarej pleśni. Takie owoce truskawek są niejadalne.

Czosnek ma silne działanie, ale oczywiście nie jest to cudowny środek, aby w 100% zlikwidować pleśnienie truskawek. Jeśli pogoda sprzyja grzybom, czyli jest mokro i ciepło, szara pleśń i tak może zaatakować. Zapleśniałych truskawek będzie jednak mniej.

Szara pleśń truskawek.

Sadzenie czosnku

Czosnek można sadzić w rzędach obok zagonu z truskawkami. Polecam jednak sadzenie czosnku także wśród truskawek. Sadzić można ząbki albo cebulki powietrzne.

Często robię tak, że cebulki powietrzne czosnku po prostu rozsypuję luźno wśród truskawek bez zakopywania. Przysypują się ziemią „same”, np. podczas pielenia truskawek. Oczywiście część cebulek ginie, trochę się zadepcze, ale większość młodych czosnków ładnie rośnie i chronią truskawki.

To młodziutki czosnek z cebulki powietrznej. W rok po posadzeniu ma tylko jeden ząbek. Dopiero w kolejnym roku zawiąże główkę z kilkoma ząbkami. 

Ząbki czosnku sadzę pojedynczo jak najbliżej truskawek – nie przeszkadzają sobie. Oczywiście czosnek można także sadzić w rzędach, np. rząd czosnku, rząd truskawek. Jednak na to potrzeba sporo miejsca. Poza tym trudniej pielić i ściółkować truskawki.

Czosnek posadzony w truskawkach często nadeptuję. Mimo to nieźle plonuje. Główki są duże.

Czosnek wśród truskawek zwykle jest gruby, dorodny. Moje truskawki nawożę głównie kompostem i gnojówką z pokrzywy. 

Kiedy sadzić czosnek

Czosnek w truskawkach najlepiej sadzić we wrześniu i październiku. Można też sadzić wiosną – jak tylko ziemia odmarznie. Ząbki sadzone pojedynczo zawiązują większe główki. Ząbki sadzone po 2-3 w tym samym dołku mają większe liście (są świetne do sałatek).

Cebulki powietrzne czosnku można  rozsypywać wśród truskawek już od lipca, czyli gdy tylko dojrzeją.

Tak wyglądają cebulki powietrzne czosnku tuż po zerwaniu.