Figa jadalna – właściwości oraz ciekawostki

Dziś figi traktuje się jako bakalie. Dawniej w Polsce były lekiem. Przez wieki figi uprawiano w gruncie i figarniach, zamiast przywozić z ciepłych krajów.

Figa jadalna nadaje się do uprawy w gruncie, szklarniach, donicach. Przed wiekami budowano dla niej specjalne figarnie.

Figa jadalna to roślina występująca wiele razy w Biblii. W krajach o ciepłym klimacie – w rejonie Morza Śródziemnego – jest uprawiana od tysięcy lat. Owoce figi były pokarmem oraz lekiem bogatych i biednych.

Świeże owoce fig szybko się psują. Trzeba je zjeść w ciągu kilku dni. Przed wiekami nie było sposobu, by dowieźć do Polski świeże figi np. z Grecji. Przywożono tylko suszone owoce, bo te nie psują się bardzo długo.

W Polsce figi świeże uważano za tak cenne, że opłacało się je uprawiać w naszym chłodnym klimacie. Były poszukiwanym lekiem i kosmetykiem. Przy dworach szlacheckich i pałacach figa była sadzona obowiązkowo.

Figi są w Polsce uprawiane od co najmniej XVI wieku. Pisał o nich Piotr Crescentyna w „Księgach o gospodarstwie” z 1549 roku. Figi uprawiano w gruncie oraz figarniach (specjalnych szklarniach dla fig).

„Pospolicie budują na nie Figarnie, ale tego nakładu nie potrzeba: niech tylko będą od mroźnych stron zasłonięte, na szpalerze rozciągnione, na zimę dobrze otulone matami, a wytrzymają” – pisał słynny polski botanik ks. Krzysztof Kluk w książce „O roślinach, ich trzymaniu, rozmnożeniu i zażyciu” w 1777 roku.

Świeże owoce fig - z botanicznego punktu widzenia to owocostany kwiatów żeńskich. Figa ma bowiem skomplikowany sposób owocowania.

Figi jako lek

W ciepłych krajach figi w medycynie ludowej były stosowane m.in. w chorobach serca, żołądka, przy przeziębieniach, na trudno gojące się rany.

W Polsce owoce fig były przez wieki lekiem na głuchotę. Mieszano je z tłuczonymi nasionami rzeżuchy i zjadano.

Uważano je także za świetną odtrutkę na wszelkie jady (np. zakażenia) – najlepiej figi miały działać jedzone na czczo z orzechami włoskimi. Przed wiekami była to mikstura luksusowa. Figi, nawet te z uprawy w Polsce, oraz orzechy włoskie były bardzo drogie.

Figi były niezbędne w jadłospisie pań, które chciały mieć piękną cerę. Hyzop „jadany z figami w mięsnej polewie cerę i płeć cudną daje” – pisał Józef Rostafiński w „Zielniku czarodziejskim” z 1893 roku.

Figa jadalna uprawiana w donicy.

Figi w kuchni

Obecnie figi są używane w kuchni jako bakalie. Dawniej figi, jeśli dodawano do dań, to jako kosmetyk lub lek. Najbardziej pożądane w kuchni były nie owoce lecz… drewno figi. Łyżka kucharska z figowego drewna była podstawowym sprzętem do gotowania. Dlaczego? Przez wieki uważano, że „Kucharz gdy miesza warzechą z figowego drewna rychło i smaczno nagotuje potrawy”.

Nie jest łatwo wyhodować w polskim klimacie tak dużą figę, by wystrugać z niej łyżkę do mieszania w garnkach. Dlatego radzono sobie inaczej – gałązki figowe wrzucano do gotującego się mięsa, aby szybciej było miękkie.😏

Figi wypuszczają sporo odrostów od korzeni, np. po przemarznięciu części nadziemnej.  

Więcej o uprawie fig CZYTAJ TUTAJ